Langdurige stress kan zorgen voor lichamelijke klachten. Veel mensen voelen zich ziek en bezoeken een arts. Deze kan echter geen ziekte vinden als oorzaak van de lichamelijke klachten. Vaak is er wel langdurige stress aanwezig in het leven van de patiënt. Vandaag ga ik meer vertellen over de invloed van stress op je lichaam en wat je kunt doen om lichamelijke klachten als gevolg van stress af te laten nemen.

Wanneer je last hebt van stress worden er allerlei hormonen aangemaakt. Onder andere het hormoon adrenaline wordt aangemaakt. Stress is een natuurlijke reactie op levensbedreigende situaties. Wanneer er sprake is van gevaar worden adrenaline en andere hormonen aangemaakt om jouw lichaam te activeren tot of vluchten of vechten. Je kunt hierbij denken aan de aanval van een beer.

Zoals Peter Levine aangeeft in zijn boek De stem van je lichaam; Wanneer we worden voorbereid op vechten of vluchten krimpt onze maag ineen en wordt de beweeglijkheid van de maag en darmen beperkt. Het heeft namelijk geen zin om veel energie te besteden aan het verteren van je eten als je je energie beter kunt gebruiken om je hart sneller te laten slaan en je spieren aan te spannen om je voor te bereiden op actie.

Wanneer jij last hebt van stress en dit een langere periode aanhoudt en jij hierdoor stresshormonen aan blijft maken is dit van invloed op je lichaam. De stress kan dit van invloed zijn op je hart, ademhaling, spijsvertering en je immuunsysteem. Delfos heeft om dit uit te leggen het psychosomatiekmodel opgesteld. Je kunt hier meer over lezen in het boek De schoonheid van het verschil. Ik vertel er hieronder al iets meer over.

Hart:

Als gevolg van langdurige stress kun je last krijgen van hartkloppingen en een te hoge bloeddruk. Ook kan het leiden tot een hartritmestoornis. Om te testen of de hartproblemen komen door stress wordt gekeken of het hart normaal functioneert bij lichamelijke inspanning. Wanneer de hartproblemen komen door stress zal het hart namelijk normaal functioneren bij lichamelijke inspanning. Wanneer de hartproblemen komen door een fysiek probleem verwacht je dat de problemen zich onder verschillende omstandigheden voordoen, bijvoorbeeld tijdens rust, activiteiten en stress.

Ademhaling:

Het psychosomatisch model van Delfos onderscheidt de factor ademhaling in het hoofd, de spieren en de longen. In het hoofd zie je dat er bij de zuurstof die naar het hoofd wordt gestuurd om denken en processen in het lichaam te reguleren iets gebeurt wat hoofdpijn, duizeligheid en concentratie kan beïnvloeden. De spieren worden beïnvloed om te kunnen vechten en vluchten. Dit leidt o.a. tot rugpijn en spierpijn. De longen worden beïnvloed om zuurstof binnen te halen en verdelen. Dit kan leiden tot vermoeidheid en slaapproblemen.

Spijsvertering:

Wanneer er last is van langdurige stress kan de testosteronproductie achterlopen waardoor de adrenaline onvoldoende wordt omgezet in activiteit. Bij vrouwen zie je dat dit leidt tot darmklachten en buikpijn. Bij mannen zie je dat dit vaker leidt tot maagklachten en vermageren.

Immuunsysteem:

Door een verandering in testosteron zie je bij mannen vaak dat zij bij langdurige stress sneller ziek worden. Er komen vaker ontstekingen en huidaandoeningen voor.

Gelukkig zijn er manieren om de lichamelijke gevolgen van stress aan te pakken. Spierspanning speelt een belangrijke rol bij de instandhouding van pijnklachten. Onderzoek door van der Veek uit 2007 liet zien dat het aanleren van ontspanningsoefeningen en het toepassen van het geleerde in het dagelijks leven is effectief gebleken bij patiënten met spierspanningshoofdpijn en klachten passend bij prikkelbaredarmsyndroom. Op mijn kanaal vindt je de komende weken op woensdag drie verschillende ontspanningsoefeningen.

Ook sport en beweging helpt om lichamelijke klachten als gevolg van stress aan te pakken. Vaak zie je dat mensen door de lichamelijke klachten minder sporten en bewegen. De conditie neemt dan af en hierdoor heb je eerder last van lichamelijke klachten wanneer het lichaam belast wordt. Ook zie je dat sport en beweging de aanmaak van stresshormonen doen laten afnemen. Het is dan slim op stapje voor stapje de belasting van het lichaam toe te laten nemen.

Hopelijk begrijp je nu iets beter hoe stress ervoor kan zorgen dat jij last krijgt van lichamelijke klachten en wat je hiertegen kunt doen!